لطفاً صبر کنید...
هدف کسپو ایجاد بستری تخصصی و جامع خدمات کسب و کار در زمینه فرانچایز، نمایندگی، فروشگاه زنجیره ای و شبکه توزیع می باشد.
گفت و گو با جناب دکتر میرشهبیز شافع رئیس مرکز داوری انجمن فرانچایز ایران
داوری به عنوان یک روش جایگزین برای حل اختلافات، به ویژه در حوزه‌های تخصصی مانند فرانچایز، به عنوان یک ابزار کارآمد و موثر شناخته می‌شود. با توجه به پیچیدگی‌هــای حقوقی و تجاری مرتبط با فرانچایز، استفاده از داوری می‌تواند مزایای زیادی برای طرفین درگیر فراهم کند. در این مقاله، به بررسی جامع‌تر مزایا، چالشها، و کاربردهای داوری در حل اختلافات فرانچایز پرداخته خواهد شد.
صنعت فرانچایز با ماهیت پیچیده روابط خود، مستعد بروز اختلافات متنوعی است. این مسائل می‌توانند شامل تفسیر قرارداد، عدم رعایت استانداردهای برند، مسائل مالی و اختلافات مربوط به قلمرو فعالیت باشند. مراجعه به دادگاه برای حل این اختلافات، گاهی اوقات می‌تواند پرهزینه، زمان‌بر و آسیب‌زا باشد.
با افشای اطلاعات محرمانه در دادگاه‌های عمومی، اعتبار برند و روابط تجاری نیز ممکن است آسیب ببیند. طولانی شدن روند دادرسی می‌تواند به فعالیت‌های تجاری طرفین لطمه زد و ضرر مالی قابل توجهی ایجاد کند.
داوری به عنوان یک روش جایگزین برای حل اختلافات، به‌ویژه در حوزه‌های تخصصی مانند فرانچایز، ابزاری کارآمد و موثر است. با توجه به پیچیدگی‌های حقوقی و تجاری مرتبط با فرانچایز، استفاده از داوری می‌تواند مزایای زیادی برای طرفین درگیر فراهم کند:
۱. خصوصیت بودن فرآیند
یکی از بزرگ‌ترین مزایای داوری، حفظ محرمانگی آن است. در این فرآیند، جلسات به‌صورت غیرعلنی برگزار می‌شوند و اطلاعات حساس تجاری در معرض دید عموم قرار نمی‌گیرد. این امر برای کسب‌وکارهای فرانچایز که معمولاً با اطلاعات محرمانه سر و کار دارند، اهمیت ویژه‌ای دارد.
۲. سرعت در حل اختلافات
فرآیند داوری معمولاً سریع‌تر از روند دادگاه است. در حالی که دادرسی می‌تواند ماه‌ها یا حتی سال‌ها به طول بینجامد، داوری می‌تواند در زمان کوتاه‌تری به نتیجه برسد. این سریع بودن برای کسب‌وکارهای فرانچایز حیاتی است، زیرا سرعت حل اختلافات می‌تواند از بروز ضررهای مالی بیشتر جلوگیری کند.
۳. انعطاف‌پذیری
داوری انعطاف‌پذیری بالایی دارد. طرفین می‌توانند شرایط و قوانین خاصی را برای داوری تعیین کنند که با نیازهای منحصر به‌فرد آن‌ها سازگار باشد. این انعطاف باعث می‌شود طرفین بتوانند فرآیند داوری را به‌گونه‌ای تنظیم کنند که بهترین پاسخگویی را به شرایط خاص آن‌ها داشته باشد.
۴. انتخاب داور متخصص
در داوری، طرفین این امکان را دارند که داورانی با تخصص و تجربه در زمینه حقوق و کسب‌وکار فرانچایز را انتخاب کنند. این امر باعث می‌شود که داوران با درک بهتری از مسائل خاص صنعت، تصمیم‌گیری‌های دقیق‌تر و عادلانه‌تری اتخاذ کنند.
۵. کاهش هزینه‌ها
در حالی که هزینه‌های داوری ممکن است شامل انتخاب داوران متخصص باشد، اما در مقایسه با فرآیندهای دادگاهی به‌طور کلی هزینه کمتری به همراه دارد. کاهش زمان لازم برای حل اختلافات نیز به کاهش هزینه‌های مالی مرتبط با توقف یا کندی فعالیت‌های تجاری منجر می‌شود.
در کنار مزایایی که داوری به‌عنوان شیوه‌ای مؤثر برای حل اختلافات در صنعت فرانچایز ارائه می‌دهد، چالشها و محدودیت‌هایی نیز وجود دارد که باید به آن‌ها توجه کرد:
۱. عدم امکان تجدیدنظر
یکی از محدودیت‌های اصلی داوری، نهایی و غیرقابل تجدیدنظر بودن تصمیمات داوران است. این امر می‌تواند برای طرفی که از نتیجه داوری راضی نیست، چالشبرانگیز باشد. عدم امکان تجدیدنظر به این معناست که طرفین باید پیش از ورود به فرآیند داوری، از آماده‌سازی کامل مدارک و استدلال‌های خود اطمینان حاصل کنند. به همین دلیل، دقت و توجه در انتخاب داوران و ارائه مستندات الزامی است. اگرچه در برخی موارد امکان ابطال رأی داور در دادگاه‌هایی وجود دارد، اما این موارد استثنایی هستند و در اکثر مواقع رأی داور قطعی و لازم‌الاجراست.
۲. نیاز به توافق طرفین
داوری به توافق هر دو طرف برای ارجاع اختلافات به این روش نیاز دارد. اگر یکی از طرفین موافق نباشد، استفاده از داوری ممکن نیست. این نیاز به توافق می‌تواند در مواردی که یکی از طرفین تمایلی به داوری ندارد، مانع بزرگی محسوب شود. ممکن است برخی طرفین به دلایلی مانند عدم آشنایی با داوری یا ترجیح روش‌های دیگر، تمایلی به داوری نداشته باشند. بهترین راهکار برای غلبه بر این چالش، تعیین داوری به‌عنوان روش حل اختلاف در قرارداد اصلی طرفین است. در صورت نوجود چنین بندی، طرفین می‌توانند با مذاکره به یک موافقت‌نامه داوری جداگانه دست یابند و در صورت نیاز، یک مرکز داوری را برای انتخاب داور و روند داوری مورد استفاده قرار دهند.
۳. هزینه‌های داوران متخصص
گرچه هزینه‌های کل داوری معمولاً کمتر از دادگاه است، انتخاب داوران متخصص می‌تواند هزینه‌بر باشد. داوران با تخصص و تجربه بیشتر معمولاً هزینه‌های بالاتری دریافت می‌کنند، که این امر می‌تواند برای کسب‌وکارهای کوچک یا متقاضیان با منابع مالی محدود چالش‌آفرین باشد. به همین دلیل، طرفین باید هزینه‌های مرتبط با انتخاب داوران متخصص را پیش از ورود به فرآیند داوری مد نظر قرار دهند
انجمن فرانچایز ایران از زمان راه‌اندازی به ارائه خدمات مشاوره‌ای و آموزشی در زمینه‌های مختلف حقوقی و داوری در حوزه فرانچایز پرداخته است. این خدمات به طرفین اختلاف کمک میکند تا با آگاهی کامل از حقوق و تعهدات خود، در فرآیند داوری شرکت کنند و به نتایج مطلوب دست یابند. علاوه بر این، این مرکز با برگزاری کارگاه‌ها و سمینارهای آموزشی و همچنین راه‌اندازی دوره تخصصی MBA فرانچایز، به ارتقای دانش حقوقی و داوری در صنعت فرانچایز کمک کرده است.
اینک، انجمن فرانچایز ایران با افتخار از تاسیس مرکز داوری تخصصی خود خبر داده است. تیم داوری این مرکز متشکل از حقوقدانان، اساتید دانشگاه و متخصصان باتجربه در صنعت فرانچایز است که با دانش عمیق خود از قوانین و مقررات ملی و بین‌المللی، قراردادهای فرانچایز و رویه‌های معمول کسب‌وکار در این صنعت، به حل اختلافات پیچیده و چالشبرانگیز کمک می‌کنند. این تخصص بی‌نظیر، تضمینی برای صدور رای عادلانه، آگاهانه و متناسب با نیازهای صنعت فرانچایز ایران است.
از سوی دیگر، حفظ محرمانگی اطلاعات و اسناد طرفین اختلاف، یکی از اصول اساسی مرکز داوری انجمن فرانچایز ایران است. این مرکز با رعایت استانداردهای بالای امنیتی و محرمانگی، اطمینان حاصل میکند که اطلاعات حساس طرفین در طول فرآیند داوری به‌طور کامل محافظت می‌شود. این امر به طرفین اجازه می‌دهد تا با اطمینان خاطر از حفظ حریم خصوصی خود، به حل اختلافات خود بپردازند.
تاسیس مرکز داوری انجمن فرانچایز ایران، گامی مهم در جهت توسعه و تقویت فرهنگ داوری در صنعت فرانچایز است. این مرکز با ارائه خدمات داوری با کیفیت و استانداردهای بالا، به ترویج روش‌های جایگزین حل اختلاف کمک کرده و در مسیر تحقق عدالت و کارآمدی در نظام حقوقی کشور گام برمی‌دارد. انجمن فرانچایز ایران امیدوار است که این مرکز داوری بتواند با ارائه خدمات تخصصی و متناسب با نیازهای صنعت فرانچایز، به حل اختلافات به‌صورت سریع، کارآمد و عادلانه کمک کند و به‌عنوان یک الگوی موفق در عرصه داوری در کشور شناخته شود.